Vücudumuz öyle bir yapı ki; biz bozmaya çalışsak da o mutlaka kendisini toparlamaya, düzeltmeye, onarmaya çalışır! Aslında pek de farkında olmadığımız harika bir düzeni vardır; belli bir ritmi, belli bir işleyişi! 24 saatlik bu biyolojik ritim vücudumuzun kendi içinde uyanıklık ve uyku düzenini sağlar.
Hipotalamus’un içindeki “Master Saat” diye adlandırılan hücreler; vücudumuzdaki uyku, açlık, büyüme, vücut ısısı ve hormonları kontrol eden muhteşem bir döngünün anahtarlarıdır. Eğer biz bu döngünün sağlıklı işlemesine yardımcı olursak; daha doğrusu engel olmazsak; vücudumuz kendi düzeni içinde çok sağlıklı bir şekilde yaşayabilir! Ancak bu döngünün işlemesini engellemeye başladığımızda vücudumuzda birçok hastalıklar da baş göstermeye ve biyolojik dengemiz bozulmaya başlar.
Vücudumuzun bu dengesini koruması için en önemli noktalardan biri; uykudur! Düzenli ve yeterli uyku alımı, vücudun stres dolu bir gün sonrasında salgıladığı kortizol hormonlarının dengeye gelmesini ve uyku için gerekli melatonin hormonlarının uygun şekilde salgılanmasını sağlar. Vücudumuz, gün ışığı sona erdikten sonra kendisini yavaş yavaş uyanıklıktan uyku durumuna almaya ve melatonin hormonunu salgılatmaya başlar. İşte bu noktada özellikle; mavi ışık yayan bilgisayar, TV, akıllı telefonlar ve tabletler vücutta kortizol salınımını arttırır; bu da melatonin hormonunun düşmesine neden olur! Aynı bu şekilde işleyen diğer bir nokta ise; akşam geç vakit yapılan çok yoğun fiziksel aktivite ve antremanlardır!
Fiziksel aktivite ve her türlü spor vücudumuzun biyolojik dengesini koruması ve kaliteli uyku için çok önemlidir! Haftada 150 dakikalık fiziksel aktivite; sağlıklı ve düzenli bir uyku için mutlaka gereklidir! Hatta hareketsiz bir yaşam tarzı, uyku bozukluklarına da neden olabilmektedir. Ancak; yoğun şekilde yapılacak antremanları, fiziksel aktiviteleri özellikle gece geç vakitte yapmak vücudu melatonin salgılama durumundan çıkartarak; kortizol hormonunun salınımı durumuna sokmakta; bu da vücuda “savaş ya da kaç” emri vererek vücudu stresli bir duruma sokmaktadır. Kortizol hormonu artan vücutta da melatonin geri çekilerek biyolojik saat düzeni sekteye uğrar. Yoğun spor aktivitelerini mümkünse gündüz saatlerinde; ya da akşamları, akşam yemeğinden önce yapılması tercih edilmelidir! Uyku öncesi ise; hem vücudun rahatlaması, hem de günün yorgunluğunun atılması için hafif esneme hareketleri tercih edilebilir! Bunun ardından da ılık bir duş uykuya geçişi kolaylaştırabilir.